|
|
strate.ge
|
ხუთშაბათი, 09 აგვისტო 2012 18:00 |
|
”დაბრუნება მომავალში” - ანუ ჰიბრიდული ომების ეპოქა
“არ არსებობს ორი ომი, რომელიც მიმდინარეობდა ერთნაირად. ყოველი ახალი ომი შესაძლებელია აღმოჩნდეს ყველა წინისგან განსხვავებული”
ე.დ. კინგსტონ-მაკლორი,
დიდი ბრიტანეთის ავიაციის ვიცე-მარშალი
დღეს-დღეისობით, დასავლეთის (და არამარტო) მოწინავე ქვეყნების სამხედრო წრეებში აქტიურად მიდის კვლევები, მიმართული მომავლის ომების ხასიათის დასადგენად. ხორციელდება მსოფლიოში ძალთა გადანაწილებისა და ბალანსის სავარაუდო ვარიანტების განხილვა, მუშავდება მსოფლიო პოლიტიკის სუბიექტებს შორის შესაძლო დაპირისპირების სცენარები, მომავლის შეიარაღებული კონფლიქტების წარმოქმნის ადგილები და ხასიათი.
ექსპერტთა უმეტესობა თანხმდება იმაში, რომ 2030 წლისთვის მსოფლიოს ცივილიზაციის წინაშე წარმოქმნილი პრობლემების ხასიათი და მასშტაბები მოითხოვს კაცობრიობის მთელი რესურსებისა და ინტელექტუალური ბაზის გაერთიანებას, რაც ფაქტიურად უკვე დაწყებულია “გლობალიზაციის” სახელით. სიკეთესთან ერთად, გლობალიზაცია მსოფლიოს უფრო მოწყვლადს და რთულს ხდის. ზოგიერთი მკვლევარი მიიჩნევს, რომ მომავალში ომები საერთოდ გაქრება, ვინაიდან ისინი უფრო მეტი ზარალის მომტანი იქნება, ვიდრე მოგების (მსგავსი მოსაზრებები არახალია და
|
|
დაწვრილებით...
|
|
|
ორშაბათი, 09 ივლისი 2012 17:38 |
|
მრავალეროვნული ოპერაციების შუქ-ჩრდილები
“ის, ვისაც გააჩნია ძლიერი ჯარი, ადვილად იპოვის ძლიერ მოკავშირესაც”
ნიკოლო მაკიაველი
ავღანეთში მიმდინარე სამხედრო კამპანიამ და უკანასკნელმა მოვლენებმა ლიბიაში კიდევ ერთხელ აჩვენა მრავალეროვნული სამხედრო მოქმედებების განხორციელების როგორც ეფექტურობა, ასევე მისი სირთულეც. სანამ მთავარ სათქმელზე გადავალთ, უპირველეს ყოვლისა, საჭიროა შევთანხმდეთ ტერმინების სწორ გაგებასა და შინაარსზე, ვინაიდან, ბოლო პერიოდში მედია საშუალებებიდან ხდება მათი უმოწყალოდ აღრევა და არასწორი ინტერპრეტირება.
მრავალეროვნული ოპერაცია შეიძლება შეიცავდეს საბრძოლო მოქმედებებს და წარმოებდეს როგორც ომის, ასევე არასაომარი სამხედრო ოპერაციების განხორციელების პერიოდში. საომარი მოქმედებები მრავალეროვნული ოპერაციების ექსტრემალური შემთხვევაა. მის მიზანს წარმოადგენს მიღწეულ იქნას მრავალეროვნული ამოცანები მაქსიმალურად მოკლე დროსა და მცირე დანაკარგის ფასად. თავის მხრივ, არასაომარი სამხედრო ოპერაციები ფოკუსირებულია ომის თავიდან აცილებაზე, კონფლიქტების დარეგულირებაზე, მშვიდობისა და სტაბილურობის დამყარებაზე, სამოქალაქო ხელისუფლების მხარდაჭერაზე.
კოალიცია – წარმოადგენს ორი ან მეტი წევრის მიერ დროებითი შეთანხმებით ჩამოყალიბებულ გაერთიანებას, შექმნილს კონკრეტული მიზნების მისაღწევად. ეროვნული სიამაყის და პრესტიჟის გრძნობა შესაძლებელია გახდეს კოალიციის სამეთაურო სტრუქტურის შემზღუდავი ფაქტორი. კერძოდ, ბევრი სახელმწიფო ამჯობინებს თავისი ძალები არ დაუქვემდებაროს სხვას. ასევე აღსანიშნავია, რომ კოალიციის მიზნებსა და ამოცანებს ახასიათებთ დროგამოშვებით ცვლილებების ტენდენცია.
|
|
დაწვრილებით...
|
|
სამშაბათი, 13 მარტი 2012 17:15 |
სამხედრო საქმის სპეციფიკა
(კახა კაციტაძე)
წინათქმა
ითვლება: სამხედრო საქმის არსი იმაშია, რომ მას საქმე იარაღთან აქვს. ეს რასაკვირველია ასეა, მაგრამ სამხედრო საქმის არსი ამით არ ამოიწურება. რას ნიშნავს სამხედროობა ამას იარაღზე მითითებით ვერ ამოწურავ. სხვა მახასიათებლებია საჭირო. ჩვეულებრივ სამხედროები საკუთარი საქმის სპეციფიკაზე ნაკლებად ფიქრობენ. ჯერ ერთი ამისათვის მათ ძალიან ცოტა თავისუფალი დრო აქვთ. ამას გარდა სამხედრო საქმე თავისი ბუნებით არ არის საკუთარ თავზე ფიქრისკენ განწყობილი. ამას გარდა სამხედრო საქმის არსს იმდენად იქიდან კი არ წვდებიან ხოლმე, თუ რას ნიშნავს ჯარისკაცად ყოფნა, არამედ ადამიანური ყოფიერების სხვა რომელიმე სფეროდან, პირველ ყოვლისა პოლიტიკიდან. თუმცა ასეთი წვდომის მაგალითები მაინც მოგვეპოვება. შორს რომ არ წავიდეთ შეგვიძლია დავით გურამიშვილი ავიღოთ, რომელიც გარდა პოეტობისა ოფიცერიც იყო (სამწუხაროდ არა ქართული არმიის). `დავითიანის~ ცნობილ ადგილას, სადაც იგი ადამიანური ყოფიერების თუ საქმიანობის ათ ტიპს ჩამოთვლის სამხედრო საქმეს ცალკე გამოჰყოფს და წერს:
|
|
დაწვრილებით...
|
|
|
ოთხშაბათი, 25 აპრილი 2012 16:39 |
|
“გაჟონვა” - მანევრი, ზედგამოჭრილი საქართველოსთვის
“მოწინააღმდეგის შეცდომაში შეყვანა არაა საკმარისი: ის უნდა მიყვანილ იქნას სრულ დაბნეულობამდე – მდგომარეობამდე, როდესაც დეზორგანიზებულია, აღკვეთილი აქვს თავისუფლად გადაადგილების საშუალება, ხოლო მისი ძალები – დაქსაქსულია”
ბრიტანელი სამხედრო თეორეტიკოსი ლიდელ ჰარტი
“გაჟონვა” (“ინფილტრაცია”) დიდი ხანია განიხილება, როგორც საბრძოლო მოქმედებების ერთ-ერთი ყველაზე შედეგიანი მანევრის ფორმა. ის გამოიყენება მოწინააღმდეგის შეცდომაში შეყვანისაკენ მიმართულ ქმედებებში, პარტიზანულ ოპერაციებში, მოწინააღმდეგის გამოფიტისთვის, დაზვერვაში, აგეთვე უშუალოდ შეტევაში. როგორც წესი, “გაჟონვა”-ს ახორციელებენ მცირე ზომის დანაყოფები ან ჯგუფები 4-6 კაცის შემადგენლობით, თუმცა მე-2 მსოფლიო ომისა და კორეის ომის პერიოდში იყო შემთხვევები, როდესაც მთლიანი ნაწილები და შენაერთებიც კი (დივიზიები) წარმატებით ახორციელებენ ამ მანევრს.
|
|
დაწვრილებით...
|
|
ორშაბათი, 20 ივლისი 2015 08:47 |
|
გეოპოლიტიკური აზროვნების ევოლუცია
(გიორგი ანთაძე)
გეოპოლიტიკის როგორც მეცნიერების გაჩენა XIX-XX საუკუნეების მიჯნაზე განპირობებული იყო არა მხოლოდ მეცნიერული აზროვნების განვითარების ლოგიკით, არამედ პირველ რიგში ახალი პოლიტიკური რეალიების გააზრების აუცილებლობით. ეს მეცნიერება გაჩნდა მაშინ როდესაც სამყარო როგორც ერთიანი მთლიანობა ძირითადად გადანაწილებული იყო ურთიერთდაპირისპირებულ ძალთა ცენტრების მიერ. ეს გარემოება ხელს უწყობდა და ბიძგს აძლევდა დაწყებულიყო მეცნიერული ძიებები რომელიც ახსნიდა ამ მოვლენათა არსა და ამის გარდა მიმართული იქნებოდა უმთავრესი გეოპოლიტიკურ ძალებს შორის დაპირისპირებისა და ბრძოლის მეთოდების დახვეწისკენაც.
დღემდე სამეცნიერო ლიტერატურაში არ არსებობს გეოპოლიტიკის ერთი ყოვლისმომცველი დეფინიცია. ეს როგორც წესი ჩამოყალიბების სტადიაში მყოფი მეცნიერებებისთვის და დისციპლინებისთვისაა დამახასიათებელი. გეოპოლიტიკის საგანსა და ობიექტებზე დავა ას წელზე მეტხანს გრძელდება. გეოპოლიტიკის ცნება როგორც წესი, ძალზე ფართოდ განიხილება. შედეგად ამ მეცნიერებას არ გააჩნია მკვეთრად განსზღვრული და ჩამოყალიბებული კონტურები. იგი გადადის ეკონომიკის, პოლიტიკის, ბუნებრივი რესურსების, სამხედრო-სტრატეგიული, შიდა პოლიტიკისა და ა.შ. საკითხებში.
|
|
დაწვრილებით...
|
|
|
|
|
|
|
გვერდები 9-დან 11-მდე |
|
|
